Σύμφωνα με το άρθρο 1510 του Αστικού Κώδικα, η γονική μέριμνα περιλαμβάνει την επιμέλεια του προσώπου, τη διοίκηση της περιουσίας και την εκπροσώπηση του τέκνου σε κάθε υπόθεση ή δικαιοπραξία ή δίκη. Η επιμέλεια αναφέρεται στον γενικότερο τρόπο ανατροφής και διαπαιδαγώγησης του παιδιού, την φροντίδα, εκπαίδευση, την ψυχική και πνευματική του ανάπτυξη και τη διαμόρφωση της προσωπικότητάς του.
Η γονική μέριμνα των ανήλικων παιδιών ανήκει εκ του νόμου και στους δύο γονείς, εκτός αν ο ένας από αυτούς έχει εκπέσει από αυτήν ή του έχει αφαιρεθεί με δικαστική απόφαση.
Βάσει του νόμου 4800/2021, κατά τη διάσταση ή μετά τη λύση του γάμου τους, οι γονείς εξακολουθούν να ασκούν από κοινού την επιμέλεια των ανήλικων παιδιών τους, γεγονός που σημαίνει ότι πρέπει να συνεργάζονται μεταξύ τους και να συναποφασίζουν, πάντα με βάση το συμφέρον των παιδιών τους.
Εάν όμως οι γονείς διαφωνούν ως προς τον τρόπο άσκησης της επιμέλειας, μπορούν να προσφύγουν στο αρμόδιο δικαστήριο, το οποίο θα τη ρυθμίσει με δικαστική απόφαση. Η απόφαση του δικαστηρίου πρωτίστως λαμβάνει υπόψη το συμφέρον του παιδιού και εκτιμά τι είναι καλύτερο για αυτό, συνυπολογίζοντας παράγοντες όπως η ηλικία του, η συναισθηματική και ψυχολογική του κατάσταση, η σχέση του με τους γονείς του, η οικονομική κατάσταση κάθε γονέα και οι συνθήκες διαβίωσης.
Στην περίπτωση που δεν εργάζεστε και διεκδικείτε την επιμέλεια του ανήλικου παιδιού σας, είναι σημαντικό να γνωρίζετε ότι θα χρειαστεί να προετοιμαστείτε καλά και να συνεργαστείτε με έναν έμπειρο και εξειδικευμένο στο οικογενειακό δίκαιο δικηγόρο. Αρχικά, θα πρέπει να συγκεντρώσετε όλα τα έγγραφα που μπορεί να φανούν χρήσιμα για την υποστήριξη του αιτήματός σας, όπως έγγραφα που αφορούν το παιδί ή εσάς, για παράδειγμα έγγραφα σχετικά με την οικονομική σας κατάσταση, εκκαθαριστικά φορολογίας εισοδήματος, βεβαιώσεις εργασίας ή ανεργίας και άλλα, ανάλογα με την κάθε περίπτωση.
Ένας δικηγόρος με εξειδίκευση στα θέματα οικογενειακού δικαίου θα σας βοηθήσει να κατανοήσετε τα δικαιώματά σας, θα σας καθοδηγήσει σχετικά καθ’ όλη τη διαδικασία και θα χειριστεί κατάλληλα την υπόθεσή σας, με βάση τα συγκεκριμένα δεδομένα της δικής σας περίπτωσης. Είναι όμως σημαντικό να γνωρίζετε ότι το δικαστήριο λαμβάνει υπόψη του ως κύριο κριτήριο το συμφέρον του παιδιού, επομένως είναι πολύ βασικό να αποδειχθεί κατά τη διαδικασία ενώπιον του δικαστηρίου ότι οι αποφάσεις που λαμβάνετε ως γονέας είναι πάντα προς όφελος του παιδιού σας και ότι η ανάθεση της επιμέλειας σε εσάς εξυπηρετεί το συμφέρον του.
Ειδικές συμβουλές για γονείς που αντιμετωπίζουν οικονομικές δυσκολίες:
Το αίτημα για ανάθεση της επιμέλειας σε εσάς μπορεί να συνοδεύεται από αίτημα για καταβολή διατροφής, επομένως θα πρέπει να εξεταστεί η δυνατότητα διεκδίκησης από τον άλλο γονέα διατροφής για λογαριασμό του παιδιού.
Επιπλέον, εάν δεν υπάρχει για οποιονδήποτε λόγο αδυναμία προς εργασία, είναι σημαντικό να καταβάλλετε προσπάθειες για να βρείτε μία θέση εργασίας, έστω και μερικής απασχόλησης, καθώς αυτό θα καταδείξει ότι είστε διατεθειμένη-ος να προσπαθήσετε και ότι μπορείτε να παρέχετε οικονομική στήριξη στο παιδί σας.
Μπορείτε ακόμη να ερευνήσετε εάν υπάρχουν τυχόν κοινωνικά προγράμματα διαθέσιμα για εσάς και το παιδί, τα οποία θα μπορούσαν να σας παρέχουν οικονομική (και όχι μόνο) υποστήριξη και να σας βοηθήσουν να καλύψετε τις ανάγκες του παιδιού σας, όπως το επίδομα ανεργίας, το επίδομα παιδιών, ενοικίου κ.λπ.
Τέλος, μη διστάσετε να ζητήστε βοήθεια από συγγενείς και φίλους, καθώς μπορεί να υπάρχουν άνθρωποι στη ζωή σας πρόθυμοι να σας βοηθήσουν είτε οικονομικά είτε με τη μορφή ψυχολογικής υποστήριξης. Είναι σημαντικό να θυμάστε ότι η επιμέλεια των ανήλικων παιδιών είναι καθήκον αλλά και δικαίωμα, το οποίο δεν μπορεί να σας αφαιρεθεί εφόσον επικεντρώνεστε στο συμφέρον του παιδιού σας.
